Telefonunuz Çalınırsa Ne Yapmalısınız? Çalınan Telefonunuzu Bulma Yolları
Birçok kişisel verinizin yer aldığı cep telefonunuz telefon hırsızlığı yapan kötü niyetli kişilerin eline geçebilir. Cep telefonlarının çalınması birçok tehlikeyi beraberinde getirir. Şifrelenmeyen veriler kullanılabilir ya da cep telefonu parçalarına ayrılarak satılabilir.
Kişisel bilgiler kullanılarak banka işlemleri ve resmi işlemler yapılabilir. Kullanıcılar bu denli tehlikeli bir durumu önleyebilmek ya da riski en aza indirmek için farklı tedbirler alabilir. Peki bu önlemler nelerdir? Siz de telefonunuzu korumak için alabileceğiniz önlemlere göz atmak ve “Telefon çalındı ne yapmalıyım?” sorusuna yanıt bulmak için detaylara göz atabilirsiniz.
Telefon Çalınmadan Önce Alınması Gereken Önlemler
“Telefon çalındığında nasıl bulunur?” sorusu pek çok kişi tarafından merak edilen bir konudur. Siz de bir gün başınıza gelebilecek bu durum için endişeli olabilirsiniz. Ancak cep telefonunuz çalınmadan önce alacağınız tedbirlerle tehlikeyi en aza indirebilirsiniz. Şu noktalara dikkat ederek telefonunuzun çalınması durumunda hem bulunmasını kolaylaştırabilir hem de verilerinizin çalınmasını engelleyebilirsiniz:
SIM Kartınız İçin PIN Şifresi Oluşturun:
SIM kartınıza PIN şifresi koymak telefonunuzu çalan kişinin telefonunuzu ilk etapta açamamasını sağlar. PIN kodu 4 hanelidir ve kırmak oldukça zordur çünkü sadece 3 yanlış hakkı bulunur. 3 yanlış hakkı da doldurulduktan sonra daha uzun haneli olan PUK kodu istenir. PIN ve PUK kodu SIM kartınızı satın aldığınız ambalajın üzerinde yer alır.
Verilerinizi Düzenli Olarak Yedekleyin
Verilerini düzenli olarak yedeklemek önemlidir. iOS ve Android işletim sistemine sahip cep telefonlarında verileri yedeklemek telefonunuz çalınsa bile verilerinize ulaşabilmenizi sağlar. Telefon üreticilerine göre değişebilse de yedekleme özelliğini açarak verilerinizi bulut depolama alanına kopyalayabilirsiniz. Çoğu yedekleme uygulaması cep telefonunda veri oluştukça arka planda otomatik olarak yedeklemeye başlar ve sizin bir işlem yapmanız gerekmez.
Cihazımı Bul Özelliğini Açın
Bu özellik çalınan ya da kaybolan cihazınızın konumuna, verilerine ve kontrollerine ulaşabilmenizi sağlar. iOS ve Android işletim sistemlerinin her ikisinde Cihazımı Bul özelliği vardır. Ayarlar kısmından bu özelliğin aktifliğini kontrol edin. Çoğu cep telefonu kurulum aşamasında bu özelliğin açılmasını önerir. Cihazımı Bul özelliği sadece cihaz internete bağlı olduğunda ve konum özelliği açık olduğunda çalışır. Cihaz sadece internete bağlı olduğunda cihazınıza ulaşabilir, ana ekrana bir acil durum mesajı yerleştirebilir, IMEI numarasını, şarj yüzdesini görebilir ve verilerinizi silebilirsiniz. Hem internetin hem de konumun açık olması durumunda ise cihazın nerede olduğunu haritadan görebilirsiniz ve bu bilgi polisin işine yarayabilir. Telefon kullanıcıları konum özelliğini batarya tükettiği için genel olarak sadece gerektiğinde açar fakat bu özellik telefonun kaybolması ya da çalınması durumunda büyük kolaylık sağlar.
Bunlardan farklı olarak alabileceğiniz birçok tedbir cep telefonunuzun çalınması durumunda işinize yarayabilir. Örneğin bütün uygulamalara farklı şifreler koyarak çalan kişinin işlem özgürlüğünü kısıtlayabilirsiniz. Ya da bildirimleri kapatmak telefonunuzu çalan kişinin şifreyi açmadan kısa mesajları görebilmesini engeller. Bildirimleri kapatmak çoğu zaman verimli değildir, bu nedenle en azından bildirimlerin içeriğinin tamamının kilit ekranında görülmesini engelleyebilirsiniz. iOS ve Android işletim sistemlerine bildirimlerin kilit ekranında nasıl görünebileceği Ayarlar kısmından belirlenebilir.
Çalınan Telefon Nasıl Geri Alınabilir?
Çalınan cep telefonunuzu kısa sürede geri alabilmek için yapabileceğiniz en önemli şey polise başvurmaktır. İhbarda bulunduktan sonra sürecin tamamlanmasını beklemelisiniz. Birçok akıllı telefonda olan Cihazımı Bul özelliği sayesinde cep telefonunuzun konumunu GPS üzerinden anlık takip edilen haritada gördüğünüzde en kısa sürede not edebilirsiniz. Hırsız yakınınızda ise hırsızı takip edebilir durumda olsanız bile bunu yapmamalı ve polise ulaşmalısınız.
Telefon Çalındıktan Sonra Ne Yapılmalıdır?
Telefonunuz çalındıktan sonra yapmanız gereken en önemli şey polisi aramaktır. İfadenizi ve cihazınıza ait bilgileri verdikten sonra sürecin tamamlanmasını bekleyebilirsiniz. IMEI numarasını polise vermeniz cihazın kullanıldığı anda görülebilmesini sağlar. IMEI numarası cep telefonu kutularında yer alır. SIM kartının bağlı olduğu hat sahibi kişi IMEI numarasıyla birlikte polisi arayarak ihbarda bulunabilir. Çalınan telefonun bulunma süresi değişiklik gösterebilir. Kimi zaman aylar sonra bulunan bir cep telefonu sahibine teslim edilir. Bu süreci etkileyen en önemli nokta hırsızın davranışlarıdır. Eğer hırsız çaldığı cep telefonunu açmaya, şifreleri kırmaya çalışırsa IMEI numarasının kullanılmasına yol açar ve bu tespit edilebilir. Fakat hırsız cep telefonunun parçalarını ayırarak satarsa süreç uzayabilir.
Telefon Çalındığında Yapılabilecekler Nelerdir?
Telefon çalındıktan sonra geçen her dakika kritiktir. Cep telefonunuzun çalındığını fark ettikten sonra bazı işlemler yaparak veri kaybı riskini en aza indirebilirsiniz.
e-Devlet Üzerinden Kayıp İhbarında Bulunun
Cep telefonunuz çalındığında e-Devlet sistemi üzerinden çalıntı ihbarı oluşturabilirsiniz. Bu işlem IMEI numaranıza yeni bir statü atar, kayıp ya da çalıntı olduğunu bildirir. Aynı zamanda bu işlemi Bilgi İşlem Merkezi sistemi üzerinden de yapabilirsiniz. 120’yi arayarak da çalıntı ihbarında bulunabilirsiniz. Bu ihbar cihazın kullanılmasını engellerken arama sürecinin de en kısa sürede başlamasını sağlar.
SIM Kartınızı Bloke Ettirin
Operatörünüzü arayarak SIM kartınızın bloke edilmesini isteyebilirsiniz. Bu işlem SIM kartınızın kullanılmasını tamamen engeller. Telefonu çalan kişi böylece herhangi bir şifre yenilemesi yapamaz ve mobil bankacılık gibi kritik uygulamalara giremez.
IMEI Numaranızı Engelli Cihaz Listesine Alabilirsiniz
Engelli cihaz listesinde yer alan IMEI numaraları hiçbir şekilde kullanılamaz. Bu işlem sayesinde telefonu çalan kişi şifreyi yenileyemez, arama yapamaz, mesaj atamaz, şebekeye dahi bağlanamaz. Fakat hırsızlar bir cihazın IMEI numarasını kolayca değiştirebilir. Android işletim sistemine sahip cihazlarda IMEI numarası değişimi standart aşamalarla gerçekleşir ve kolaydır. iOS işletim sistemiyle çalışan cep telefonlarında IMEI numarası değiştirilemez.
Cep Telefonunuza Bağlı Banka Kartlarını Kaldırın
Telefonu çalan kişi IMEI numarasını engellemediğiniz ve SIM kartını bloke ettirmediğiniz takdirde telefonunuzu kullanarak para çekebilir. Günümüzde ATM’ler cep telefonuna gelen bir doğrulama kodu sonrası hesaba erişim verir ve para çekebilir. Hırsız kişi ATM’ye para çekmek için gittiğinde doğrulama kodunu almasını engellemek için IMEI numarasını engelleyebilir, SIM kartını bloke edebilir ve cep telefonuna bağlı kartları iptal edebilirsiniz. İnternet üzerinden alışveriş yapılabilmesini sağlayan birçok uygulama kredi ve banka kartı bilgilerini kaydeder. En kesin çözüm direkt olarak bankayı aramak ve kartları iptal etmektir.
Cihazımı Bul Üzerinden Verileri Silebilirsiniz
Hem Android hem de iOS cihazlarda var olan Cihazımı Bul özelliği cihazınızı uzaktan kontrol etmenizi sağlar. Bu özellik sayesinde uzaktan cihazınızdaki bütün verileri silebilirsiniz. Yedekleme yapmadığınız takdirde bu verileri geri almanın bir yolu yoktur. Cep telefonu fabrika ayarlarına sıfırlanır.
Cep Telefonunda Siber Güvenlik Nasıl Sağlanır?
Cep telefonlarında günlük olarak binlerce kişisel veri oluşturulur. Hırsızlar bu verileri kullanarak birçok farklı işlem yapabilir. Kullanıcılar cep telefonlarını siber saldırılara ve hırsızlara karşı koruyarak verilerini güvence altına alabilir. Cep telefonunda siber güvenlik şu şekilde sağlanabilir:
- Resmi olmayan kaynaklardan dosya ve uygulama indirmeyin. Uygulamalar çalışmak için birçok izin gerektirir, bu izinler sürekli olarak veri oluşturur ve karşı tarafa iletir.
- Hesaplarınıza başka cihazlardan girmeyin. Başka cihazlarda şifrelere kayıtlı kalabilir.
- Halka açık Wi-Fi ağlarını kullanarak banka işlemleri, şifre yenileme işlemleri yapmayın. Wi-Fi ağları kolayca izlenebilir.
- Sık kullandığınız uygulamaların tamamına şifreler koyun. Şifrelerin hepsinin farklı ve tahmin edilmesi zor bir kombinasyonda olmasına dikkat edin.
Sıkça Sorulan Sorular
Cep telefonunuz çalındığında ilk olarak polise ihbar etmelisiniz. Aynı zamanda e-Devlet ya da Bilgi İşlem Merkezi sisteminden de ihbar oluşturabilirsiniz. Bilgi İşlem Merkezi’nin numarası olan 120’yi arayarak da hızlıca ihbarda bulunabilirsiniz. Cep telefonunuz çalındığında en kısa sürede bir telefon bularak polisle görüşün ve ihbarda bulunun. İhbar sırasında IMEI numaranızı vermeniz gerekir. Cep telefonunun kutusunda yer alan IMEI numarasını güvenli bir yere not edebilirsiniz.
Hırsızlar çaldıkları cep telefonu ile şunları yapabilir:
Banka hesaplarına ulaşabilir, para hatta kredi çekebilir.
Cep telefonu hesabına giriş yapabildiyse cihazın uzaktan kilitlenebilmesini engelleyebilir.
Cihazdaki kişisel verileri kullanarak cep telefonu sahibini tehdit edip fidye isteyebilir.
Cep telefonunda yer alan iletişim numaralarından kişinin yakınlarına ulaşabilir ve para talep edebilir.
Telefon çalındı ne yapmalıyım diye merak ediyorsanız öncesinde bir yere not ettiğiniz IMEI numarası işinize yarayabilir. Özellikle Android işlemci bir telefon kullanıyorsanız, IMEI Tracker tarzı bazı uygulamalar sayesinde telefon konumunu bulabilmeniz mümkündür.
