Kripto Para Dolandırıcılığı ve Korunma Yöntemleri
Fiziksel olarak var olmayan sanal para birimlerine kripto para denir. Bu dijital varlıklar, kriptografi adı verilen şifreleme teknolojisi aracılığıyla güvence altına alınır.
2008 yılında ilk kripto para olan Bitcoin’den günümüze kadar pek çok kripto para üretildi ve üretilmeye devam ediliyor. Merkezi bir otoriteden takip edilemeyen kripto paralar ile dolandırılma riskine karşı bilinçli hareket etmek önemli.
Kripto Para Dolandırıcılığı Hangi Yöntemlerle Yapılıyor?
Statista’ya göre 2027 yılında kripto para segmentinde 74.30 milyar dolar tutarında büyüme bekleniyor. Ayrıca 2027 yılındaki kripto para birimi kullanıcı sayısının ise 347.73 milyona çıkacağı tahmin ediliyor. Yatırımın ve kullanıcı sayısının gün geçtikçe bu kadar çok artması dolandırıcıları da harekete geçiriyor. Kripto para birimleri üzerinden kar etme ve yatırım yapma gibi çeşitli vaatlerle dolandırıcılık yapanların genel olarak kullandığı yöntemler şunlardır:
Ünlü ve Influencer Kişiler
Kripto para dolandırıcıları hedef kitlesinin güvenini kazanabilmek için reklam yüzü olarak ünlü ve influencer kişileri kullanabilir. Gösterişli fotoğraf ve video çekimleri, broşürler ve sosyal medya tanıtım yazıları gibi tüm içeriklerde ünlü ve influencer kişilerin isimlerini geçirerek dikkat çekerler. Hedef kitle ise ünlülere güvenerek profesyonel yatırım yapabileceklerini düşünüp dolandırıcılığa maruz kalabilir.
Kimlik Avı
Kimlik avı, dolandırıcıların en çok tercih ettiği yöntemlerden biridir. Dolandırıcılar kimlik avı yaparken kullanıcılara gerçeğe çok yakın sahte e-posta, mesaj veya bildirim gönderir. Böylelikle kullanıcıların kripto cüzdanlarına ait fonlara ve özel anahtarlara erişmeyi hedeflerler.
Sahte Web Siteleri veya Mobil Uygulamalar
Dolandırıcılar; sahte web siteleri ya da mobil uygulamalar aracılığıyla hedef kitleye ulaşabilir. Kullanıcılar gerçeğe çok yakın bu platformlara güvenerek cüzdan bilgilerini girerler veya yatırım yaparlar. Dolandırıcılar kullanıcıların güvenini kazanmak için öncelikle her kurala uygun hareket eder fakat sonrasında kullanıcılar mağdur olur. Sahte web sitesi ya da mobil uygulama bir anda kapanabilir ve kullanıcıların talepleri askıda kalabilir.
Yüksek Talep ve Ani Değer Yükselmesi
Dolandırıcılar yeni bir coin ve token ürettiklerinde bunun reklamını çeşitli sosyal medya aracılığından yaparlar. Bunu bir fırsat olarak gören kullanıcılar ilgili coine karşı yüksek bir talepte bulunur. Böylece coinin fiyatı yükselir. Ardından dolandırıcılar bu coine ait dijital varlıkları satarak coinin değerinin ani ve keskin bir şekilde düşmesini sağlar. Bu nedenle yatırımcılar ciddi değer kaybı ile karşılaşır.
Çekiliş
Dolandırıcılar hedef kitlenin ilgisini çekmek amacıyla kripto yatırımlarının değerinin yükselebileceğine dair vaatlerde bulunabilir. Bu vaatleri çekiliş görünümüyle sunarak kişilere kendilerini şanslı hissettirmeye çalışırlar. Böylece bazıları çekilişi bir fırsat olarak görüp dolandırıcılığa maruz kalabilir.
İlk Para Teklifi (ICO)
Faaliyetlerine yeni başlayan kripto şirketleri, kullanıcılara popüler bir kripto para birimi üzerinden teklif yaparak yeni kripto paralarda indirim vaat eder. Bu sayede para toplayan dolandırıcılar, sözlerini yerine getirmeden platformlarını kapatır ya da gelen talepleri reddeder.
Kripto Para Dolandırıcılığından Korunma Yolları
İkna kabiliyeti oldukça yüksek olan kripto para dolandırıcılardan korunmak için yapmanız gerekenler şunlardır:
- Kripto para yatırımlarınızı yaptığınız cüzdan anahtarını kimseyle paylaşmamaya özen gösterin.
- Daha önce kullanmadığınız bir uygulamaya ilk seferde yüklü miktarda kripto para yatırımı yapmayın.
- Kripto para yatırımı yapmadan önce dolandırıcıların vadettiği konuları detaylı bir şekilde araştırın. Katılmanız halinde bonus kazanma, indirim yapma ve değer katlama gibi vaatler gerçekçi olmayabilir.
- Dolandırıcılar izinsiz olarak ünlü kişilerin fotoğraflarını kullanarak ilgi çekmeye çalışabilir. Bu nedenle sosyal medyada gördüğünüz her reklama itibar etmeyin.
- Sizi arayan ya da mesaj yoluyla ulaşan ve yatırım yapmanız durumunda paranızın değerini artırabileceğini söyleyen kişilere inanmayın. İkna kabiliyeti yüksek olan bu kişileri engelleyebilir ve şikayette bulunabilirsiniz.
- Yalnızca resmi platformlarda yer alan uygulamaları indirin. Sahte internet sitelerinde dolaşan uygulamalar kripto para cüzdan bilgilerinizi ele geçirebilir.
- Kripto para dünyasında hiçbir zaman garanti bir gelir iddia etmek mümkün değildir. Zaman zaman taleplere bağlı olarak inişler ve çıkışlar olabilir. Dolayısıyla size belirli süre verip garanti gelir vadeden dolandırıcılara itibar etmeyin.
Kripto Para Dolandırıcılığı Nasıl Tespit Edilir?
Kullanıcıların kripto paralara olan talebiyle birlikte dolandırıcılık hacmi de artıyor. Dolandırıcılığı tespit etmenin yolları şunlardır:
- Size teklif edilen kripto para birimine ait bir doküman yoksa şüphelenmelisiniz.
- Kısa sürede yüksek kazançlar elde edeceğinizi vadeden kişiler potansiyel dolandırıcı olabilir.
- Bir kripto para işletmesine yatırım yapmadan önce o işletmenin ardındaki kişileri araştırmalısınız. Kimliği belirsiz kişi ya da gruplar tarafından oluşturulan platformlar güvenilir değildir.
- Dolandırıcıların amacı en kısa sürede en geniş kitleye ulaşmaktır. Bu nedenle normale göre daha fazla reklam, tanıtım, iş birliği ve diğer pazarlama faaliyetlerini uygulayabilirler. Size ısrarla ulaşmaya çalışan ve ikna edici bir tavrı olan işletmeye karşı şüphe duymalısınız.
Kripto Para Dolandırıcılık Örnekleri
Türkiye’de ve dünyada yaşanan kripto para dolandırıcılık örnekleri şunlardır:
Thodex
Kripto para borsası Thodex’i kuran ve yöneten Faruk Fatih Özer, binlerce kişiyi dolandırarak yaklaşık 2 milyar dolar kazandı. Bu süreçte insanların güvenini kazanmak için pek çok ünlü ismi kullandı ve tanıtımlar yaptı. Ardından 2 milyar doları alarak kayıplara karıştı. Thodex ve kurucusuna yapılan soruşturmalar devam ediyor.
OneCoin
Kendisini “Kripto Kraliçe” olarak tanıtan ve en popüler kripto para birimi Bitcoin’e rakip olduğunu iddia eden Dr. Ruha Ingatova; en sıradışı dolandırıcılardan biridir. 36 yaşındaki Ignatova, binlerce kişiyi peşinden sürüklemeyi başarmıştır.
PlusToken
Özellikle Çin ve Kore’deki 4 milyondan fazla yatırımcının paralarını çalan PlusToken, sosyal medyayı etkin kullanarak fark yaratmaya çalıştı. Aynı zamanda reklam panolarına afişlerini asarak yasal bir izlenim verdiler. Ardından kaçtıklarını ifade eden bir not bırakarak 3 milyar dolardan fazla para ile kayıplara karıştılar.
İşletmenizi ve İtibarınızı Berqnet ile Koruyun!
Berqnet ile Kripto Para Dolandırıcılığına Karşı Güvenlik Önlemi
Siber saldırganlar, kurumların işlem gücünü ele geçirmek ve verilerine erişmek için zararlı yazılımlar ya da sahte uygulamalar geliştirebilir. Ayrıca kimlik avı, çekiliş ve ilk para teklifi gibi yöntemleri de kullanan kötü niyetli kişiler kurumlar için tehdit oluşturur. Siz de kurumsal itibarınızı korumak ve kripto para dolandırıcılığına karşı önlem almak için Berqnet Firewall ürünlerini tercih edebilirsiniz. Ağınızdaki trafiği filtrelerden geçirerek kontrol eden ve her türlü zararlı eylemleri engelleyen Berqnet Firewall, KVKK ve 5651 sayılı yasalara da uyumlu olarak çalışır. Berqnet SASE ise SD-WAN, merkezi yönetim kabiliyeti, ZTNA ve güvenli internet erişimi gibi bileşenleri kapsayan ve ağınızı tek bir merkezden yönetmenizi sağlayan platformdur. Siz de Berqnet’in Firewall ve SASE ürünlerini tercih ederek siber güvenliğin en modern haliyle tanışabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Herhangi bir yolla dolandırıldığınızı fark ettiğinizde hızlı hareket etmeniz gerekir. Öncelikle ilgili uygulamadan kripto para satın almak için banka ya da kredi kartınızla ödeme yaptıysanız direkt bankayla iletişime geçerek bu kartları kullanıma kapatmalısınız. Bunun yanı sıra kripto para satın aldığınız uygulamayı hemen silmeli ve verdiğiniz izinleri kaldırmalısınız. Ardından emniyet birimlerine suç duyurusunda bulunabilirsiniz.
Kripto paraları TL, Dolar ya da Euro gibi birimlere çevirmeden fiziksel olarak kullanmanız mümkün değildir. Ayrıca kripto paralar sabit kalmaz ve talebe bağlı olarak değeri değişir.
Kullanıcılar, dijital paraları gerçek kimlikleri ile kullanır. Kripto paralarda ise yapılan işlemler gizlidir ve herhangi bir otorite ile paylaşılmaz.
