Sosyal Medya İstihbaratı (SOCMINT) Nedir ?

Sosyal medya istihbaratı olarak adlandırılan SOCMINT, içinde bulunduğumuz dijital çağda ulusları korumak için en yararlı araçlardan biridir. İlk kez 2012 yılında “Sosyal Medya Zekâsı” olarak Sir David Omand, Jamie Bartlett and Carl Miller tarafından dillendirilen bu kavram, OSINT yani Açık Kaynak İstihbaratı’nın bir alt disiplinidir. En kısa ifadeyle SOCMINT, kamu sektöründe yeni bir istihbarat disiplinini ifade eder.

SOCMINT, her ne kadar açık kaynak istihbaratının bir parçası olsa da geleneksel istihbarat yöntemlerinden daha müdahaleci şekilde gerçekleştirilebilir. Bu sebeple SOCMINT analistlerinin, bazı sosyal medya bilgilerine erişmek için özel izin almaları gerekebilir. Sosyal medya zekâsı olarak da bilinen SOCMINT, en yeni istihbarat türlerinden olup çeşitli davranışları, olayları ve krizleri anlamaya ve bu konularda akıl yürütmeye odaklanır. Peki, sosyal medya istihbaratı nedir ve uluslar için neden önemlidir? Gelin SOCMINT hakkında merak edilenleri hep birlikte keşfedelim.

SOCMINT Nedir?

Sosyal medya istihbaratı, hükümetlerin veya şirketlerin, Facebook ve Twitter gibi çeşitli sosyal medya sitelerini izlemesine olanak tanıyan teknolojiler ve teknikler bütünüdür. Sosyal medya zekâsı, birilerinin mesaj veya görseller yoluyla oluşturdukları içeriklerin ya da verilerin izlenmesini ve analizini içerir. Bu veriler ise sosyal medyada kişiden kişiye, kişiden gruba, gruptan gruba veya gruptan kişiye gibi değişik yollarla aktarılır.

SOCMINT analiz yöntemleri farklı durumlara göre oluşturulabilir. Örneğin, bazı durumlarda genel veya özel sayfalarda yayımlanan içerikler manuel olarak incelenebilir. Bazen ise veriler toplu hâlde analiz edilerek anlamlı bir sonuç ilişkisine ulaşılmaya çalışılır. Sosyal medyanın istihbarat anlamında kullanılması ilk olarak 2011 yılındaki Londra Ayaklanmalarında gerçekleşti ve SOCMINT o zamandan beri bir istihbarat disiplini olarak kullanılmaya başlandı.

SOCMINT Açısından Sosyal Medya Platformları Nasıl Sınıflandırılır?

Sosyal medya platformlarının her biri farklı işlevlere sahiptir ve kullanıcılarına belirli amaçlara göre paylaşım yapma imkânı tanır. Sosyal medya platformlarının sınıflandırılması uzmanların SOCMINT için doğru analiz araçlarını kullanmasını sağlar. Sosyal medya platformları işlevlerine göre şu şekilde ayrılır:

• Sosyal Ağ: Sosyal ağ platformları insanların birbirleriyle ya da markalarla bilgi ve fikir paylaşmak için kullandıkları çevrim içi ağlardır. Facebook ve LinkedIn sosyal ağlara örnektir.
• Fotoğraf Paylaşımı: Bu tür web siteleri kullanıcıların, fotoğraflarını çevrim içi olarak paylaşmaları esasına dayanır. Bu alanda en çok bilinen uygulamalar Instagram ve Flicker’dır.
• Video Paylaşımı: Video paylaşım siteleri, canlı yayın içerikleri ve çeşitli videolar paylaşmak için kullanılır. En popüler video uygulaması YouTube’dur. Facebook ve Instagram gibi siteler de canlı video özelliğiyle bu alanda yer alır.
• Blog: Çeşitli konulara ait bilgilendirici içeriklerden oluşan siteler blog siteleri kategorisine girer. WordPress ve Blogger en popüler blog siteleridir.
• Mikroblog: Mikrobloglar, kullanıcıların diğer insanlarla çevrim içi kısa metinler, görseller ve videolar paylaşmasına olanak tanır. Twitter en tanınmış mikroblog uygulamasıdır.
• Forumlar: Forumlar en eski sosyal medya platformlarından biridir. Forumlarda kullanıcılar mesajlar aracılığıyla fikir alışverişinde bulunur. En ünlü forumlardan biri Reddit’tir.
• Sosyal Yer İmi: Mevcut web tarayıcınızın yer imi ile benzer işlevler sunan sosyal yer imi siteleri, yer imlerinize çevrim içi notlar ve etiketler eklemenizi sağlar. Atavi ve Pinterest en sık kullanılan sosyal yer imi uygulamalarıdır.
• Ürün/Hizmet İncelemesi: Bu tür siteler, kullanıcıların kullandıkları ürünler hakkında inceleme yazısı yayımlamasına ve fikir paylaşımı yapmasına imkân sunar. Angie’s List ve Yelp bu alanda en çok bilinen örneklerdir.

Yukarıda açıklandığı gibi değişik amaçlara sahip olan sosyal medya siteleri istihbarat alanında farklı araçlar kullanmayı gerektirebilir. Bunun yanında Twitter ve Facebook gibi uygulamalar gelişmiş arama operatörleri sayesinde istihbarat uzmanları için önemli veriler elde etmeye katkı sağlar. Örneğin, Twitter’da, içinde URL bulunan tweet’leri görüntülemek için ilgili istihbarat kelimesine ek olarak “bağlantılar” anahtar kelimesi kullanılabilir veya video içerikli tweet’ler için “video” anahtar kelimesi ile gelişmiş aramalar yapılabilir.

SOCMINT Ulusal Güvenlik için Neden Önemlidir?

SOCMINT, birkaç nedenden ötürü ulusal güvenlik açısından önem taşır. Sosyal medyanın bu denli yaygın hâle gelmesi analistlere, başka şekilde ulaşamayacakları çok değerli kaynaklara erişme imkânı tanımaktadır. Sosyal medya platformları çok sayıda güvenlik bilgisi içerebilir. Ayrıca SOCMINT disiplini, hedef bilgi ortamında daha geniş eğilimlere yönelme açısından da uzmanlara avantaj sağlar. Bu da kilit hedeflere odaklanıldığında daha bütüncül analizler yapmaya olanak sunar. Sosyal medya platformları genellikle son dakika gelişmeleri için en iyi bilgi kaynaklarıdır. SOCMINT aşağıdaki ulusal güvenlik konularında sıklıkla kullanılır:

• Farklı Bilgi Ortamlarının Değerlendirilmesi: Sosyal medya verileri analistler için jeopolitik ve teknolojik gelişmeler, kamu duyarlılığı ve sahada yürütülen faaliyetler alanında durumsal farkındalık imkânı sağlar.
• Krizlerin Yönetilmesi: Sosyal medya platformlarındaki bilgiler; doğal afetler, halk sağlığı ve terör saldırıları gibi alanlarda gerçek zamanlı veriler sunar. Bu veriler istihbarat ekiplerinin ve güvenlik güçlerinin acil olaylara karşı tetikte olmalarına, olası etkileri değerlendirmelerine ve olaylara doğru biçimde yanıt vermelerine olanak tanır.
• Ulusal Güvenlik Tehditlerinin Analiz Edilmesi: Dezenformasyon ve terör gibi çeşitli güvenlik sorunları sosyal medya sayesinde oyun alanlarını genişletme ve yayılma şansı bulur. SOCMINT araçları ile birlikte yetkililer, gelişen web tabanlı ulusal güvenlik tehditlerini anlama ve müdahale etme imkânı bulur.

Sosyal Medya İstihbaratının Zorlukları Nelerdir?

Sosyal medya istihbaratı, bu konuda uzman olan kişiler için değerli fırsatlar sunsa da çeşitli riskleri de beraberinde getirir. Veri çokluğu analiz uzmanları için önemlidir ancak bu, aynı zamanda doğru bilgileri ayıklamak için bir dizi titiz çalışma da gerektirir. Bunun yanında ana akım sosyal medya platformları veri bolluğu açısından avantajlı olsa da bölgesel ve anonim siteler de veri analistleri tarafından gizli kaynaklara ulaşma konusunda mutlaka incelenmelidir. Sosyal medya istihbaratını zorlaştıran etkenlerden en önemlisi ise son zamanlarda sosyal medyada artan bot hesaplardır. Bot hesaplar bazen analiz araçlarını olumsuz etkileyerek çeşitli bilgi boşlukları oluşmasına yol açabilir.

Özetle sosyal medya istihbaratı, herhangi bir hedef kitleye ve onların faaliyetlerine erişmek için istihbarat uzmanlarına önemli bir oyun alanı sunar. Farklı istihbarat bilgileri ile eşleştirilebilen sosyal medya verileri uzmanların ve yetkililerin, hassas kriz ortamında ve ulusal güvenlik olaylarında daha doğru hareket etmeleri açısından son derece değerlidir.

Sıkça Sorulan Sorular