IT Uzmanı Kimdir? Ne İş Yapar?
Bütün dünyayla birlikte şirketler ve organizasyonların da işlemlerinin büyük bir çoğunluğunu dijital düzleme geçirmesi ve her adımında teknolojiden faydalanması gün geçtikçe hızlanıyor. Çalışanların organizasyonu, finansal işlemler, pazarlama ve satış gibi işlerin hepsi artık teknoloji yardımıyla tamamlanıyor. Bu işlemlerin hepsinin de teknolojiye dayanıyor olması IT uzmanlarının en çok aranan çalışanlardan biri olmasını sağlıyor. Çünkü işletmelerin ve kurumların işlerinin teknik ihtiyaçlarının tümü IT uzmanları tarafından gideriliyor.
Açılımı Information Technology olan IT Türkçede bilgi teknolojisi anlamına gelmektedir. Şirketlerin ve kurumların teknolojiye dayalı olan bütün sistemlerinin kurulumu, izlenmesi ve bakımından sorumlu olan kişiler de IT uzmanları olacaktır. IT uzmanlarının alanları ağ analizi, sistem yönetimi, güvenlik ve bilgi sağlanması, veri tabanı yönetimi ya da web yönetimi olabilir.
IT uzmanlarının bilgi teknolojisinin farklı alanlarında çalıştığına şahit olabiliriz. Farklı sektörlerde ya da departmanlarda çalışan IT uzmanları tamamen farklı işler yapıyor olabilirler. Kimi zaman IT uzmanlarının yazılım mühendislerinin, yazılım geliştiricilerinin, veri tabanı yöneticilerinin ya da ağ analistlerinin işlerini yaptıklarını dahi görebilirsiniz. Bilişim alanında en geniş ve renkli görev tanımına sahip olan meslek dalı hiç şüphesiz ki IT uzmanlarıdır.
IT Uzmanları Hangi Pozisyonlarda Çalışırlar? Görev Tanımları Nelerdir?
IT uzmanları şirketlerin ihtiyaçlarına ve içinde bulundukları sektöre göre çok farklı pozisyonlarda çalışma imkânı elde edebilirler. Çalışmayı tercih edecekleri pozisyonlarda aldıkları eğitimler, yetkinlikleri, sertifikalar, tecrübeleri ve bunların yanında kişisel becerileri ve ilgileri de etkili olacaktır. IT uzmanlarının çalışabilecekleri pozisyonları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Yardım Masası: Günümüzde iş yerleri ve kurumlar neredeyse bütün işlemleri için teknolojiden yardım alırlar. Fakat ne yazık ki teknolojinin, gerek yazılım gerekse donanım alanında sorunlar yaşadığı zamanlar olacaktır. Yazılım programlarında ya da donanımda çıkan sorunların tespit edilmesi, gerekli onarımın yapılması ya da yapacak uzmanların bulunması için IT uzmanlarına gerek duyulur. Yardım masası IT uzmanları tarafından özellikle tercih edilen bir pozisyondur. Kimi şirketlerde son derece rahat bir çalışma imkânı sunarken kimilerinde yoğun ve günün her saati çözüm gerektiren bir pozisyon olabilir. Yardım masasında çalışmanın bir başka avantajı ise evden çalışma şeklinin mümkün olmasıdır. Pek çok sektörde teknolojik sorunlar telefon görüşmelerinde çözülebilir niteliktedir. Eğer telefonda konuşmaktan rahatsız olmuyorsanız bu pozisyon sizin için ideal olacaktır.
- Ağ Yöneticisi: Ağ yöneticileri bilgisayar ağının düzenli ve sorunsuz bir şekilde çalıştığından emin olmakla sorumlu olan IT uzmanlarıdır. Artık hem şirket içi hem de şirket dışı alanda neredeyse bütün iletişim ve işlemler internet üzerinden yapıldığı için ağ sorunlarının en hızlı şekilde tespit edilmesi ve düzeltilmesi gerekmektedir. Ağ yöneticileri aynı zamanda ağ sistemlerinin kurulumundan da sorumludur. Bunun için satın alınacak donanım ve yazılımlara şirketin bütçesini göz önünde bulundurarak karar verirler. Yazılımların, donanımların ve gerekli uygulamaların kurulumunu kendileri yaparlar ya da büyük şirketlerde kurulumu için gerekli kişilerin ayarlanması işlemlerini tamamlarlar. Ağ yöneticileri her an ortaya çıkabilecek ağ sorunlarına karşı hazırlıklı olmalı, gerektiği anda sorunu çözüme ulaştırabilecek yeterliliğe sahip bulunmalıdır. Ağ kavramından söz edildiğinde çalışanların kullandıkları şirket adına kayıtlı mobil cihazların bile buna dâhil edilmesi IT uzmanlarının yoğun bir çalışma temposuna sahip olduklarını göstermektedir.
- Güvenlik uzmanları: Şirketlerin ve kurumların iç ve dış iletişimleri, finansal işlemleri ve veri depolama işlemleri artık tamamen internet üzerinden yapıldığı için kötü niyetli insanların da bu alanlara saldırması kaçınılmaz bir hâle gelmiştir. Kurumların ağ ve sistemlerini bu kötü niyetli kimselerden ve siber suçlulardan korumak için IT uzmanlarına da büyük bir görev dilimi düşer. Siber güvenlik alanında farklı uzmanlar zaten bulunsa da gün geçtikçe siber suçların çok daha kompleks bir hâle geldiğini görebiliriz. Bu nedenle de güvenlik ve korunma konusunda çok daha fazla aktöre ihtiyaç duyulur. Güvenlik alanında çalışan IT uzmanları ve teknisyenleri güvenlik için gerekli yazılımları kurmakla görevlidir. Veri şifreleme programları ve firewall’lar bunlar arasında yer alır. IT uzmanlarının aynı zamanda sürekli olarak veri ihlali saldırısı ihtimallerini göz önünde bulundurması, bir saldırı gerçekleştiğinde de gerekli sorgulamaları ve araştırmaları yapması beklenir.
- Cloud Computing (bulut bilişimi): Veri depolamasında bulut sistemlerine geçişi sanıldığı kadar basit bir işlem değildir ve IT uzmanlarının yetkinliklerine ihtiyaç duyulur. Cloud sistemlerine geçişte analiz edilip değerlendirilmesi gereken pek çok unsur bulunur. Analiz işlemlerinden sonra ise planlama, organizasyon, tasarım ve kurulum işlemleri yine IT uzmanları tarafından ya da onların gözetimi altında gerçekleştirilir. IT uzmanları cloud altyapısının mimarları olarak görülürler. Bu nedenle de planlarını şirketin ya da kurumun diğer departmanlarında çalışan kişilerin kolay erişimini düşünerek yaparlar. Örneğin cloud’da depolanan veri tabanına satış ya da insan kaynakları departmanında çalışanların rahat bir şekilde erişebilmesi önemlidir. Bu da cloud computing pozisyonunda çalışan IT uzmanlarının yalnızca teknik konularda değil teknik bilgiden uzak insanların çalışma hayatlarını kolaylaştırma anlamında da bilgi sahibi olması beklenir.
IT Uzmanı Olmak İçin Hangi Eğitimleri Almak Gerekir?
IT uzmanı olmaya karar verdiyseniz öncelikli olarak gerekli eğitimleri almanız gerekir. Henüz üniversite eğitiminizi almadıysanız ya da tekrardan üniversiteye girebilecek imkânınız varsa bilgisayar mühendisliği başta olmak üzere bilişim alanında uzmanlaşabileceğiniz bölümlerde eğitim almanızı tavsiye ederiz. Bilgisayar mühendisliği dışında elektronik mühendisliği ya da yazılım mühendisliği gibi bölümler de gerekli donanımı elde etmenize yardımcı olacaktır. Okuduğunuz üniversite ders seçimleri konusunda daha liberal bir politika izliyorsa matematik mühendisliği vb. bölümlerde eğitim alırken de seçmeli derslerinizi dikkatli bir şekilde seçerek kendinizi geliştirebilirsiniz. Yine imkânınız varsa 4 yıllık eğitiminizin üzerine bir master programına kaydolarak uzmanlığınızı tamamlayabilirsiniz.
IT uzmanı olmak için tek yol elbette üniversite eğitiminden geçmez. İşverenler her ne kadar iyi üniversitelerde eğitim almış olmanızı isteseler de günün sonunda yetkinlikleriniz, beceriniz ve tecrübeleriniz asıl parlayan unsurlar olacaktır. Ülkemizde bulunan kurslar ya da online olarak yurt dışından alabileceğiniz derslerle kendinizi geliştirebilir, sertifika programlarına kayıt olarak yetkinliğinizi kanıtlayabilirsiniz.
IT Uzmanı Olmak İçin Hangi Sertifikalar Gereklidir?
IT uzmanı olarak yetkinliklerinizi, ister üniversitelerin ilgili bölümlerinden birinden mezun olmuş olun ister olmayın, en iyi kanıtlayan belgeler sertifikalar olacaktır. Sertifika programları okulda ya da özel derslerle öğrenemeyeceğiniz değerli bilgiler ve tecrübe sağlayacaktır. IT uzmanı olmak için gerekli olan sertifikaları şu şekilde sıralayabiliriz:
- CCNA: Açılımı Cisco Certified Network Associate olan bu sertifika programı sayesinde işverenlere büyük şirketlerin kullandığı seviyelerde router ve switch kurulumu yapabilmeyi, konfigürasyonlarının yapılmasını ve çalıştırılmasını öğrendiğinizi kanıtlayabilirsiniz. CCNA teknisyenleri yaygın bilinen ağ problemlerini tespit etme ve çözme konusunda başarı gösterirler.
- Comp TIA A+ Teknisyeni: Bilgi teknolojisi alanında çalışan herkes için baz niteliğinde bir sertifika olan CompTIA A+ ile çalışma hayatınıza başlamak ideal olacaktır. Bu sertifika sayesinde kişisel bilgisayarların, şirket cihazlarının, işletim sistemlerinin ve mobil cihazların temel bakımını yapabilir hâle gelirsiniz. Şirketlerin ofisinde çalışabileceğiniz gibi yardım masalarında ya da evden telefon yardımıyla da çalışabilirsiniz.
- CISSP: Certified Information Systems Security Professional açılımına sahip olan bu sertifika bilişim alanındaki en değerli sertifikalardan biri olarak görülür. Bu nedenle de eğitimi ya da sınavının geçilmesi pek de kolay değildir. Eğer siber güvenlik konusuna ilginiz varsa ve bu sektörde çalışmak istiyorsanız bu sertifika ile bütün dünyada iş bulmanız kolaylaşacaktır.
IT Uzmanları Ne Kadar Maaş Alır?
IT uzmanlarının maaşları pek çok etkene göre değişiklik gösterir. Eğitim aldığınız üniversite, seçtiğiniz dersler ve GPA’iniz, staj yaptığınız yer ve referanslarınız yeni çalışmaya başladığınızda işverenlerin özellikle dikkat edeceği unsurlar olacaktır. Kariyerinizin ilerleyen adımlarında ise teknik mülakatlardan geçmeniz, tecrübeleriniz ve sertifikalarınız da aldığınız maaşta rol oynayacaktır.
Çalıştığınız şirket, şirketin içinde bulunduğu sektör ve bir IT uzmanı olarak içinde bulunacağınız pozisyon da yine maaşınıza etki eden unsurlar arasındadır. Ülkemizde ise 2022 yılında ortalama aylık maaş 8.000TL civarındadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Bir IT uzmanı olarak çalışma sürecinde bilgisayar, mobil cihaz ve internet bağlantısı kullanan herhangi bir şirkette, yani neredeyse her yerde iş bulabilirsiniz. Teknolojiyle alakası olmayan bir alanda faaliyet gösteren iş yerlerinin dahi cihaz ve ağlarında çıkacak sorunlarını giderecek uzmanlara ihtiyacı vardır.
IT uzmanları günümüzde olduğu kadar gelecekte de popülerliği devam edecek mesleklerden biri olarak öngörülüyor. Eğer yabancı dil bilginiz varsa bu meslek dalında yurt dışı çalışma imkânları bulabilirsiniz.
IT uzmanlarının görev tanımlarının çoğu kod yazmayı gerektirmese de programlama dillerine aşina olmaları, nasıl çalıştıklarını bilmeleri faydalı olacaktır. C++ ve C# gibi programlama dillerinde uzmanlaşmak yıllar gerektirse de kodlamanın temelini anlamaları için idealdir. Daha kolay öğrenilebilen diller içinse Python ya da HTML’i listenize alabilirsiniz.
Her şirketin ve kurumun iş yapma yöntemi yani metodolojisi farklı olacaktır. IT fonksiyonları DevOps ya da Agile metodolojisi kullanıyor ise buna göre farklı bir çalışma stili gerekebilir.
Bütün bilişim sektörü çalışanları gibi IT uzmanlarında da ilk aranan özellikle özverili ve çalışkan olmalarıdır. Bilgi teknolojileri alanı sürekli olarak yeniliklere ev sahipliği yaptığı için öğrenmekten keyif alan, meraklı ve araştırmacı kimseler başarılı birer IT uzmanı olabilirler.
