Edge Computing nedir? Fog Computing ve Cloud Computing ile Arasındaki Farklar
Sınır bilişim olarak adlandırılan edge computing, nesnelerin interneti kavramı IoT’nin gelişmesiyle ortaya çıkan ve herhangi bir merkezi bulunmayan dağıtılmış bilgi işlem altyapılarına denir.
Statisya’ya göre dünya çapındaki edge computing pazarının 2025 yılına kadar 274 milyar ABD dolarına çıkacağı tahmin edilmektedir. Yazılım ve donanıma ait bileşenleri uçtan uca bir mimariyle tasarlayan bu teknolojinin verileri güvence altına almanın yanı sıra sağladığı avantajlar şunlardır:
- Edge computing teknolojisinde veriler, bir merkez ya da bulut sistemi yerine kaynağa daha yakın olarak işlenir. Bu sayede ilgili noktalar birbirine yaklaştığından gecikme süreleri azalır.
- Düşük gecikme süresine ve yüksek bant genişliğine sahip edge computing, verileri indirme ya da analiz etme sürecinde de oldukça hızlıdır. Böylelikle veri depolama maliyetleri azalır ve sistem yükü düzenlenerek optimize hâle getirilir.
- Tablet, telefon, bilgisayar ve ev aletleri gibi farklı türlerdeki milyarlarca elektronik cihaz, internete bağlanır. İnternet aracılığıyla artan veri hacmi gecikmelere ve yoğunluğa neden olabilir. Edge computing ile bu yoğunluğa karşı yerel bir depolama alanı mevcuttur. Yerel sunucular aracılığıyla herhangi bir ağ kesintisi yaşandığında temel analizler yapılır.
- Edge computing, veri merkezlerine ya da bulut tabanlı sistemlere göre daha az maliyetlidir. İşletmeler yerel cihazlar için edge computing çözümünden yararlanarak mali açıdan tasarruf elde edebilir.
- Bilgi teknolojileri ve operasyonel süreçler arasında bağlantı noktası olan edge computing, pek çok cihaz ile uyumlu olarak çalışır. Böylelikle sistem ve teknolojiler arasındaki engeller kaldırılarak sürekli bir akış sağlanır.
- Edge computing teknolojisinde veriler herhangi bir merkeze ya da bulut sistemine bağlı olmadığından saldırılara ya da güç kaynağı kesintilerine karşı savunmasız değildir. Veriler genellikle yerel cihazlar üzerinden işlenip yerel sunucular veya veri merkezlerinde dağıtılarak depolandığından bu tür riskler en aza indirilir.
- Edge computing ile uygulama verimliliği artar.
- Herhangi bir talimata ihtiyaç duymadan kendi algoritması sayesinde hareket eden otonom araçların gerçek zamanlı veri akışını sağlayabilmesi için sınır bilişimden yararlanmak mümkündür.
Fog Computing Nedir?
Sis bilişim olarak da adlandırılan fog computing, bulut ya da yerel veri merkezi fark etmeksizin verinin oluşturulduğu noktadan depolandığı konuma kadar uzanan ağ mimarisine denir. Ağ geçitleri, bulut hizmetleri ve yönlendiricilerden meydana gelen fog computing ile fog düğümünde veriler işlenir ve ardından depolama ve hesaplamalar yapılır. Fog computing teknolojinin avantajları şunlardır:
- Fog computing ile nesnelerin interneti (IoT) uygulamaları, daha hızlı çalışabilir.
- Sis düğümlerinde gerçek zamanlı veri analizi yapıldığından bilgi teknolojileri maliyetleri azalır ve veri güvenliği sağlanır.
- Fog computing ile analitik uç noktaları ve elektronik cihazlar arasındaki gecikme süresini düşürmek mümkündür.
Cloud Computing Nedir?
Yazılım uygulamalarına gerekli kaynakların sağlandığı ve yüksek hacimdeki verilerin depolandığı internet tabanlı teknolojiye cloud computing denir. Software as a Service (SaaS), Infrastructure as a Service (IaaS) ve Platform as a Service (PaaS) olmak üzere toplam 3 bileşeni olan bulut bilişimin sağladığı avantajlar şunlardır:
- API’ler aracılığıyla hızlı kullanım kolaylığı vardır.
- Esnek bir yapıda olan bulut sunucu kaynakları, ihtiyaca göre yeniden ölçeklendirilebilir.
- Büyük hacimdeki verilerin kaybolmadan güvenli bir şekilde depolanmasını sağlar.
- Bulut bilişimde kullanıcı yetkilendirmesi ve takibi oldukça kolaydır. Bu sayede herkes yetkisi doğrultusunda işlem yaparak sunucuda ortaya çıkabilecek riskler en aza indirilir.
- Bulut teknolojisi web tabanlı çalıştığından cihazlar arasındaki bağımlılığı ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
- Bulut sunucular 7 gün 24 saat boyunca yazılım, donanım ve siber güvenlik açısından takip edilir.
- Küçük çaplı bir işletme bile herhangi bir kurulum sürecine girmeden bulut bilişimden faydalanabilir.
İşletmenizi ve İtibarınızı Berqnet Ürünleriyle ile Koruyun!
Edge Computing, Fog Computing ve Cloud Computing Arasındaki Farklar Nelerdir?
Sınır bilişim, sis bilişim ve bulut bilişim arasındaki farklar şunlardır:
- Sis bilişim, bulut bilişime göre daha az bant genişliğine gereksinim duyar.
- Sınır bilişim; bulut bilişime kıyasla enerji tüketimini, gecikme süresini ve bant genişliğini azaltır.
- Edge computing, IoT teknolojisi ile daha uyumlu olarak çalışabilir.
- Sis bilişim ile gerçek zamanlı olarak veriler işlendiğinden sınır bilişime göre daha büyük hacimdeki veriler işlenebilir.
- Sınır bilişim, diğer bilişim türlerine göre analitik ve hesaplama güçlerini veri kaynağına daha çok yakınlaştırır.
- Sis bilişim ile verilerin dijital katmanlara aktarılması sürecinde çoklu bağlantıya gereksinim duyulur. Dolayısıyla sis bilişimde meydana gelen bir ağ problemi daha karmaşık olabilir.
- Sınır bilişim, güvenilirlik ve verimliliğin yanı sıra minimum gecikme süresi gerektiren uygulamalar için bulut bilişime göre daha uygun bir çözümdür.
- Bulut bilişim; firmalara yeni fikirlerini test etme, veriler üzerinde farklı senaryolar kurma ve kullanıcı deneyimlerini geliştirme imkânı sunar.
- Otonom araç, makine öğrenimi ve artırılmış gerçeklik (AR) teknolojilerinde sınır bilişimden yararlanarak verimliliğin yükseltilmesi mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Bulut bilişim; public cloud (genel bulut), private cloud (özel bulut), hybrid cloud (hibrit bulut) ve community cloud (topluluk bulut) olarak 4 farklı şekilde kullanılır. Genel bulut teknolojisinde kullanıcılar sunucuları ne kadar kullanırsa o kadar ödeme yaparlar. Özel bulut ise verileri daha kritik olan şirketler tarafından tercih edilir. Özel sunucuların erişim güvenliği ve veri gizliliği daha yüksektir. Genel ve özel bulutun aynı anda kullanılmasıyla ortaya çıkan hibrit bulut ise şirketlerin taleplerine göre değişkenlik gösterir. Dileyenler bir kısmını özel bir kısmını da genel bulut da depolayabilir. Birden fazla şirket ile ortak olarak kullanılan kaynaklar topluluk bulutu oluşturur. Topluluk bulut sisteminde aynı kaynağı birden çok şirket kullanarak kendi uygulama ve verilerine erişebilir.
Bulut bilişimde çeşitli güvenlik açıkları ortaya çıkabilir. Aynı zamanda ülkeler arasındaki kişisel verileri koruma kanunları değişkenlik gösterdiğinden bağlantıyı sağlamak zor bir hâle gelebilir. Bunun yanı sıra bulut bilişime yalnızca internet aracılığıyla erişilebilir. İnternet bağlantısının olmaması durumunda verileri depolamak, analiz etmek ya da uzak sunucuların takibini yapmak mümkün değildir. Sis bilişim ise daha fazla veri işleme kapasitesine sahip olduğundan veri bütünlüğünü sağlama konusunda problemler ortaya çıkabilir. Bu nedenle sis bilişim daha fazla altyapı kaynağına ihtiyaç duyar. Sınır bilişim teknolojisi ise IoT cihazları ile etkileşime girdiğinden bunda siber saldırı riski daha fazladır. Ayrıca IoT cihazlarına ait verileri web sunucusuna gönderen sınır bilişimde daha fazla yerel donanım ihtiyacı vardır.
Statista’ya göre 2025 yılına kadar 75 milyardan fazla IoT cihazının kurulacağı tahmin edilmektedir. Gittikçe önemi artan IoT cihazları ve sınır bilişim teknolojisi arasında güçlü bir ilişki vardır. İnsan müdahalesine gerek duymadan verileri ağ bağlantısı üzerinden alan ve gönderen IoT cihazları, gerçek zamanlı iletim yaptığından sınır bilişime ihtiyaç duyar. Sınır bilişim, verilerin doğrudan yönetilmesini ve IoT cihazlarının işlem yapma ve hesaplama kapasitesinin artmasını sağlar. Böylelikle herhangi bir gecikme ya da bağlantı sorunu yaşamadan IoT cihazlarının işlevini yerine getirmesi mümkündür.
Kaynak: https://www.statista.com/statistics/1175706/worldwide-edge-computing-market-revenue/
