Bilgisayar Solucanı (Worm) Nedir? Bilgisayar Virüsü Nasıl Temizlenir?
Bilgisayar virüsü veya bilgisayar solucanı işletim sistemi, bellek, ağ, sunucu, sistem çekirdeği ve uygulamaları gibi pek çok yapıya zarar verir. Solucanlar, kendi kendine kopyalanabilir. Birbirini izleyen her kopya çoğalır ve kısa sürede içinde bilgisayar ağları aracılığıyla yayılır.
Bilgisayar Virüsü ve Bilgisayar Solucanı Nedir?
Ağ trafiğini ve sistem güvenliğini tehlikeye atarak kötü amaçlarla kullanılan zararlı yapıya solucan denir. Virüsün bir alt türü olan solucanlar, siber saldırganlar tarafından hazırlanır ve bilgisayarlara bulaşarak arka planda çalışmaya devam eder. İstedikleri IP adresine ya da URL’ye ulaşan siber suçlular, aşırı yüklenme olarak bilinen DDoS saldırısı yapabilir. Bunun yanı sıra ele geçirdikleri ağ ve bilgisayar üzerinden haksız gelir elde etme amacıyla ücretli bağlantılara tıklayabilir ve adınıza üyelik oluşturabilirler.
Bilgisayar Virüsü ve Bilgisayar Solucanı Nasıl Tespit Edilir?
Bilgisayar solucanı, virüs bulaşan ağ ve sistemlerde mümkün olduğunca etkin kalıp kendi kendini kopyalamaya çalışır. Bu çoğalma nedeniyle virüs bulaşması bilgisayarlara da yayılabilir. Bilgisayar solucanı ve virüsler arka planda sistem kaynaklarını tükettikleri için bilgisayarda performans düşüklüğü görülebilir. Bu durumda bilgisayara virüs ve solucanların bulaşıp bulaşmadığını tespit etmek için ağ iletişimi grafiğini inceleyebilirsiniz.
Bilgisayar Virüsü ve Solucanı Nasıl Temizlenir?
Bilgisayar virüsünü ve solucanlarını temizlemek için uygulanması gerekenler şunlardır:
- Bilgisayardaki virüs ve solucanlar, arka planda gizli bir şekilde çalıştığından tespit edilmesi kolay değildir. Virüs ve solucanların tespiti ve temizlenmesi için öncelikle antivirüs programlarından yararlanabilirsiniz.
- Bilgisayarınıza virüs ya da solucanların bulaştığından şüphe duyuyorsanız internet aracılığıyla yayılmasını engellemek için internet bağlantınızı kesebilirsiniz.
- Virüs ve solucanları temizleme sürecinde bilgisayarınızı güvenli modda başlatabilirsiniz. Güvenli mod, olası risklere karşı ağ ve sistemi korumaya yardımcıdır.
- Bilgisayara bulaşan virüs veya solucanlar herhangi bir dosyadan gelmiş olabilir. Dolayısıyla disk temizleme seçeneğinden geçici dosyaları silmek gerekir. Böylece bilgisayar etkinleştiği anda devreye girecek şekilde planlanan virüsler temizlenebilir.
- Virüs ve solucanlar çeşitli programlar aracılığıyla temizlendikten sonra bilgisayarınızı yeniden başlatabilirsiniz. Ardından siber saldırganların parolaları ele geçirmiş olma ihtimaline karşı tüm parolalarınızı değiştirmeniz gerekir.
- Siber saldırganlar, sistem ve uygulamalara ait açıkları analiz ederek sızmaya çalışır. Bu nedenle ilgili güncellemeleri zamanında yapmalı ve eski sürümlerden kaynaklı güvenlik açıklarının oluşmasının önüne geçmelisiniz.
Bilgisayar Solucanı Türleri Nelerdir?
Bilgisayar solucanları; e-posta, dosya paylaşım, anlık mesajlaşma ve internet solucanları olmak üzere farklı kategorilere ayrılır.
E-Posta Solucanları
Bir kullanıcının kişi listesindeki tüm mail adreslerine gönderilen e-posta solucanları, alıcı tarafından açıldığında bilgisayar ağı ve sistemine zarar vermeye başlar. Açılan bu e-posta içerisinde arka planda yürütülen zararlı içerik bulunur. Kimlik avı ve sosyal mühendislik en yaygın virüs veya solucan bulaştırma yöntemleridir.
Dosya Paylaşım Solucanları
Medya dosyaları olarak gizlenen dosya paylaşım solucanları, genel olarak endüstriyel ortamları hedef alır. Böylece daha büyük hacimdeki veriler toplanır ve kötü amaçlı yazılım yayılır.
Anlık Mesajlaşma Solucanları
Anlık mesajlaşma solucanlarının mantığı e-posta solucanlarına benzer. Burada da mağdur kişilerin listesindekilere anlık mesajlar gönderilir. İlgili kişiler bu mesajlardaki bağlantılara tıkladığında ise arka planda zararlı yazılım devreye girer. Böylece solucan veya virüs hızla yayılmaya başlar. Anlık mesajlaşmalarda ele geçirilen kişinin sosyal medya hesabı, karşı taraflarda güven oluşturmak için kullanılır.
İnternet Solucanları
İnternet solucanları, düşük güvenlik önlemlerine sahip bilgisayarlara erişerek web sitelerindeki içeriklere zararlı yazılım bağlantılarını gizler. Böylece virüslü bilgisayarın internet sitelerine ve özel ağ bağlantılarına ulaşan siber saldırganlar, diğer cihazlara da yayılabilir.
Kişisel ve Kurumsal Olarak Bilgisayar Virüslerinin Verebileceği Zararlar ve Önlemler
Bilgisayar virüsü veya solucanları; e-posta, kaynağı belirsiz uygulamalar, web siteleri, USB’ler ve oyun reklamları gibi pek çok yerden ağ ve bilgisayar sistemine bulaşabilir. Bilgisayara bulaşan solucan virüsleri yalnızca bulunduğu bilgisayarda kalmak yerine farklı bilgisayarlara da internet bağlantısı aracılığıyla yayılır ve kendi kendini kopyalamaya devam eder. Kişisel olarak verileri korumak ve kurumsal açıdan itibarın zedelenmesinin önüne geçmek için düzenli virüs taramaları yapılmalı ve güvenlik açıkları kapatılmalıdır. Aksi takdirde bilgisayara bulaşan virüs ve solucanlar önemli verileri ele geçirebilir, ağ trafiğini artırabilir ve operasyonel sürecin durmasına yol açabilir.
Berqnet Firewall ile Bilgisayar Virüsü ve Solucanlarına Karşı Güvenlik Önlemi
Statista’ya göre dünya genelindeki kötü amaçlı yazılım saldırısı sayısı 5,4 milyar ve bu saldırılardan etkilenerek fidye talep edilen kurumların oranı ise %68,5’tir. Gittikçe artan bilgisayar virüsü ve solucanlar bulaştıkları ağ ve sistemlere ciddi zararlar verir, veri güvenliğini tehlikeye atar ve kurumsal itibarın zedelenmesine yol açar. Bu gibi durumların önüne geçmek için firewall olarak adlandırılan güvenlik duvarı çözümleri kullanılır. İçerisinde IDS, Web Filtreleme, IPS, 5651 Log Yönetimi, Uygulama Filtreleme, VPN ve Hotspot gibi pek çok modüllü barındıran Berqnet Firewall; ağ trafiğini tek bir merkezden kontrol etmenize imkân tanır. Berqnet Firewall, iç ve dış ağdan gelen olası tehditlere karşı analiz yapar ve zararlı yazılımları algılayarak ağ veya sistemlere bulaşmasının önüne geçer.
Sıkça Sorulan Sorular
Siber saldırganlar solucan virüsünü yaymak için genel olarak marjinal, merak hissi uyandıran, heyecan verici, dikkat çekici ve tahrik edici mesajlar ya da e-posta metinleri kullanırlar. Hedef kişi ya da kurumlar bu mesaj veya maillere tıkladıklarında ise arka planda zararlı yazılımlar devreye girer. Solucan virüsü amacıyla gönderilen sahte mesaj, reklam içeriği veya mail örnekleri şunlardır:
- Tebrikler! Günün şanslı kişisi olarak siz seçildiniz. Ücretsiz hizmet alabilmek için hemen tıklayın.
- Sitemizden alışveriş yapan 1000’inci müşterimizsiniz. 1000’inci müşteriye özel hediye çekini buradan görüntüleyebilirsiniz.
- Hayatınızın aşkıyla karşılaşmak için çok mu beklediniz? Artık beklemenize gerek yok. Hemen aşağıdaki uygulamayı indirin ve size uygun talipleriniz ile görüşmeye başlayın.
- Bizden sürpriz bir hediye kazandınız! 5 GB internete erişim için hemen telefonunuza şu uygulamayı indirin ve ücretsiz internetten yararlanın.
- Ünlü ayakkabı markası 50’nci yılına özel 50 kişiye ücretsiz ayakkabı imkânı sunuyor. Ayakkabı kazanmak için bu numaraya mesaj göndererek kayıt oluşturabilirsiniz.
- Amerika’da yaşamak için çekiliş hakkı kazandınız! Hemen ücretsiz çekilişe katılın ve Amerika’nın kapısını aralayın.
- Ünlü isim hayatını kaybetti! İşte sevenlerini gözyaşlarına boğan bu ani ölüm hakkındaki detaylar…
- Kartınıza ek %15 bonus kazandınız. Buraya tıklayarak bu özel fırsattan yararlanabilir ve hemen harcama yapmaya başlayabilirsiniz.
Virüslerin bir alt sınıfı olan bilgisayar solucanı, herhangi bir müdahaleye ihtiyaç duymadan kendi kendini kopyalayarak yayılır. Bu süreçte bir ağdan farklı bir ağa geçer ve sistemlerin çökmesine neden olabilir. Ağ ve sistem güvenliğini sağlama amacıyla güvenlik duvarı ve antivirüs programı kullanılabilir. Güçlü, işlevsel ve modern çözümler, ağ trafiğini denetleyerek arka planda bilgisayar solucanı veya virüsün devreye girmesini engeller. Aynı zamanda kişisel kullanıcılar ya da kurumlar güvenilir olmayan kaynaklardan dosya veya uygulamaları indirmemelidir.
